جریان‌شناسی راویان روایات خلقت نوری اهل بیت در دو مدرسه کوفه و قم
نویسنده
چکیده مقاله:
مقالۀ حاضر با این پیش‌فرض که نقل روایت حاکی از باور راوی به مضمون آن است به این مسئله و پرسش می‌پردازد که کدام یک از جریان‌‌های حدیثی- کلامی در دو مدرسۀ کوفه و قم، روایات مربوط به خلقت نوری اهل بیت:را نقل کرده و به مضمونشان اعتقاد ورزیده‌اند. پاسخ به این پرسش افزون بر این‌که سیر تاریخی اعتقاد به این آموزه را نشان میدهد، به ترسیم دقیق‌تر مرزهای محتمل اعتقادی میان امامیه و متهمان به غلو کمک میکند. در این راستا، مجموع روایات خلقت نوری در کتب روایی نخستین استخراج شده و راویان آنها از حیث این‌که به کدام جریان فکری تعلق دارند، شناسایی شد‌‌‌‌‌‌‌‌ند. در مدرسۀ کوفه افزون بر متهمان به غلو، راویان موثق و بلندآوازه‌ای چون محمد بن مسلم نیز روایات مربوط به خلقت نوری اهل بیت:را نقل کرده‌‌اند. در مدرسۀ قم نیز دو خط اصلی نقل حدیث، در نقل این روایات با یکدیگر اشتراک دارند. از این‌رو، نقل این روایات و اعتقاد به خلقت نوری را نمی‌توان فرق و فاصل شیعیان راست‌باور و متهمان به غلو دانست. همچنین بر پایۀ برخی شواهد، می‌توان حدس زد که اعتقاد به خلقت نوری، به رغم رواج در میان بخش اعظم امامیان، یک اعتقاد فراگیر نبوده است.
منابع مشابه
معرفت بین الحدّین در روایات اهل بیت
Arouse people's attention towards the God, is the most central issue in the teachings of the Holy Quran and the Prophet’s household (pbut). In many of Qur’anic verses and the Imams (pbut) rewayats (sayings), belief in the being of God and his surrounding of all of the universe has been stated; This has been mentioned in a way that this fundamental belief is the base of all religious...
متن کاملمعنای «ارجاء» در روایات اهل بیت(ع)
در جامعۀ مسلمانان سدۀ اول و دوم، اندیشۀ «ارجاء» در دو مرحلۀ سیاسی و کلامی ظهور و بروز یافت که در هر دو مرحله، تأخیر و وانهادن امری به روز قیامت و یا واگذاری امری به خداوند نهفته است. واژه «مرجئه» در روایات منسوب به پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین7(ع)نیز به‌کار رفته است که با حذف روایات ضعیف، می‌توان ادعا کرد که در کلام آن دو بزرگوار این واژه اغلب در معنای «اهل سنت و جماعت» یا «اصحاب حدیث»؛ و در معنایی...
متن کاملنَسخ قرآن در روایات اهل بیت (ع)
نَسخ، از مسائل بحثانگیز قرآن کریم است و ماهیت، امکان، مصادیق و مسائل آن، مباحث گستردهای را در قرآنپژوهی برانگیخته است. محصول این مباحث، به گونه مستقیم یا غیر مستقیم، بر علومی همچون تفسیر و فقه اثر میگذارد. بازشناسی نظریه نسخ قرآن از نگاه روایات اهل بیت:، مفهوم و گستره آن به همراه پاسخ به مسائل و شبهات آن، موضوع اصلی این مقاله به شمار می‌آیند که با رویکردی تحلیلی سامان یافته است.
متن کاملتبیین نظام روایات توحیدی اهل بیت(ع)
تعالیم اهل بیت علیهم السّلام در بحث توحید، مجموعه ای منسجم، با اوصافی خاصّ است. در این نظام، هر یک از اجزاء، ارتباط وثیقی با یکدیگر دارند و ویژگی هایی مانند هماهنگی معنایی و عدم تعارض، وحدت موضوعی، تشابه ساختار بیانی، تکرار مفاهیم هم مضمون و تلازم موضوعات مطروحه،به مثابه ارکان تشکیل دهندۀ نظام تعالیم اهل بیت علیهم السلام در مبحث توحید به شمار می روند. همچنین در بحث تلازم موضوعات مطروحه، میان موضو...
متن کاملمفهومشناسی «ریب» در قرآن و روایات اهل بیت(ع)
هدف ازاین پژوهش دستیابی به مفهوم «ریب» در قرآن و روایات است که با روش نقلی همراه باتوصیف و تحلیل انجام شده است. این واژه در لغت به سه معنای مطلق شک، شک همراه باترس و بدگمانی، یا توهم و ناآرامی روانی به کار رفته است. بررسی کاربردهای ریب درقرآن معنای سوم را تأیید میکند و نشان میدهد که هرگونه شکی ریب نیست، بلکه بهشکی ریب اطلاق میشود که از اضطراب روانی ناشی شده باشد. کاربرد این واژه درروایات نیز...
متن کاملنَسخ قرآن در روایات اهل بیت (ع)
نَسخ، از مسائل بحثانگیز قرآن کریم است و ماهیت، امکان، مصادیق و مسائل آن، مباحث گستردهای را در قرآنپژوهی برانگیخته است. محصول این مباحث، به گونه مستقیم یا غیر مستقیم، بر علومی همچون تفسیر و فقه اثر میگذارد. بازشناسی نظریه نسخ قرآن از نگاه روایات اهل بیت:، مفهوم و گستره آن به همراه پاسخ به مسائل و شبهات آن، موضوع اصلی این مقاله به شمار می آیند که با رویکردی تحلیلی سامان یافته است.
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 1 شماره پاییز و زمستان
صفحات 67- 100
تاریخ انتشار 2015-10-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023